Lưỡi bé sơ sinh bị trắng là bệnh gì, có nguy hiểm không?

Lưỡi bé sơ sinh bị trắng có thể do cặn sữa hoặc do nấm lưỡi Candida. Vậy làm thế nào để phân biệt được chúng? Cách xử lý ra sao mới hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thêm thông tin giúp mẹ hiểu rõ hơn về vấn đề này.

1. Trẻ sơ sinh bị trắng lưỡi do cặn sữa 

Lưỡi bé sơ sinh bị trắng do cặn sữa có các dấu hiệu như: xuất hiện màu trắng đục, mùi hơi hôi, không gây đau và dễ làm sạch bằng gạc rơ lưỡi. 

Nguyên nhân: Do tuyến nước bọt của bé hoạt động yếu, tiết ra ít nên không đủ để tự làm sạch, rửa trôi những cặn sữa còn sót lại trong miệng. Cặn sữa theo thời gian sẽ tích tụ trong khoang miệng và khiến trẻ bị trắng lưỡi.

Lưỡi bé sơ sinh bị trắng do cặn sữa là vấn đề thường gặp, chúng không gây nguy hiểm tuy nhiên nếu để lâu ngày sẽ gây ra các tình trạng như: 

• Mất vị giác: Cặn sữa đọng dày lên và che lấp gai vị giác trên lưỡi khiến bé giảm hoặc mất vị giác, ăn uống không ngon miệng, dẫn đến chán ăn, bỏ bú. 
• Nấm lưỡi: Cặn sữa bám quá nhiều trên lưỡi là nguồn thức ăn, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển, tăng nguy cơ bị nấm lưỡi.

Do đó, mẹ nên vệ sinh sạch sẽ khoang miệng cho bé từ sớm để làm sạch mảng trắng, giúp con ăn ngon miệng và không bị nấm lưỡi mẹ nhé! 

Cách xử lý: Bé sẽ hết bị trắng lưỡi sau 1-2 ngày nếu mẹ xử lý sớm theo các cách đơn giản sau: 

• Vệ sinh miệng 2 lần/ ngày: Vệ sinh khoang miệng loại bỏ cặn sữa giúp bé có sức khỏe răng miệng vững chắc. Mẹ nên chọn gạc tẩm ẩm để tiết kiệm thời gian, không cần lích kích chuẩn bị dịch rơ lưỡi. Công thức dịch tẩm kết hợp nhiều thành phần với nhau có tác dụng tốt hơn chỉ sử dụng 1 loại dịch chiết rơ lưỡi cho bé hàng ngày 
• Chế độ ăn hợp lý: Nên cho bé ăn hoàn toàn bằng sữa mẹ vì sữa mẹ chứa các kháng thể tự nhiên giúp bé có một hệ miễn dịch vững chắc chống lại sự xâm nhập vi sinh vật gây hại. Với bé hơn 6 tháng tuổi mẹ cho bé uống 4-5 thìa nước sau khi ăn để rửa trôi thức ăn còn sót lại trong miệng.
• Không cho bé ngậm sữa khi ngủ: Trước khi đi ngủ mẹ nên kiểm tra xem miệng bé còn ngậm, sót sữa không. Nếu bé ngậm sữa qua đêm sẽ làm các mảng trắng càng tích tụ dày lên, hơn nữa khi bé ngủ dậy sẽ thấy miệng rất khó chịu không muốn bú.
• Vệ sinh tay bé sạch sẽ: Tay bé chứa rất nhiều vi sinh vật có hại nếu không được làm sạch thường xuyên. Khi bé đưa tay lên miệng, các vi sinh vật này sẽ theo đó lây sang miệng bé, gặp môi trường đầy chất dinh dưỡng như cặn sữa sẽ phát triển nhanh chóng gây nên các bệnh răng miệng. Bởi vậy mẹ cần rửa tay cho bé mỗi khi chơi xong, sau khi ăn, trước khi đi ngủ để đảm bảo luôn sạch sẽ.

2. Lưỡi bé sơ sinh bị trắng do nấm Candida

Lưỡi bé sơ sinh bị trắng do bệnh nấm lưỡi gây ra bởi nấm Candida có các dấu hiệu như: Xuất hiện mảng trắng đục trên lưỡi bé, hơi lồi lên và bám chắc vào niêm mạc, khó làm sạch bằng gạc rơ lưỡi. Mẹ để ý sẽ thấy bé bú ít hơn hoặc đầu ti mẹ có thể bị nhiễm nấm, có dấu hiệu trắng, đau và hơi ngứa. 

Lưỡi bé bị trắng do cặn sữa và do nhiễm nấm Candida có nhiều biểu hiện khá giống nhau mẹ dễ nhầm lẫn. Bảng dưới đây giúp mẹ dễ dàng nhận diện hơn đó ạ! 

Nguyên nhân: Nấm Candida bình thường vẫn tồn tại trên lưỡi bé, chung sống hòa bình với các loại vi sinh vật có lợi khác với số lượng cân bằng, không đủ để gây bệnh. Khi gặp điều kiện thuận lợi như vệ sinh răng miệng không sạch sẽ, bé sử dụng các loại thuốc kháng sinh dài ngày, dùng thuốc corticoid dạng hít kéo dài,… nấm Candida nhanh chóng phát triển, gây bệnh nấm miệng khiến lưỡi bé bị trắng. 

Nấm miệng không phải là bệnh nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu để lâu nấm lưỡi nặng khiến bé bị đau, ăn uống kém hoặc lây lan sang các bộ phận khác khó chữa trị hơn, ví dụ lây xuống đường hô hấp gây viêm phổi. Do đó, khi phát hiện bé bị nấm lưỡi, mẹ cần áp dụng cách chữa trị bên dưới ngay nhé!

Cách xử lý: Thông thường, nấm Candida sẽ khỏi sau 7 – 10 ngày với các mẹo chăm sóc sau: 

• Vệ sinh răng miệng thường xuyên: Rơ lưỡi cho bé 2-3 lần mỗi ngày bằng các loại gạc kháng nấm. Chúng vừa loại bỏ cặn bẩn, mảng bám thức ăn vừa ngăn ngừa sự phát triển của nấm Candida. 
• Dùng thuốc: Một số thuốc chống nấm phổ biến trên thị trường hiện nay có thể kể đến như Nystatin, Miconazole,… Các thuốc này được sử dụng tại chỗ bằng cách bôi hoặc rơ vào miệng. Mẹ lưu ý chỉ sử dụng các loại thuốc này khi có chỉ định của bác sĩ. Mẹ xem thêm: Thuốc trị tưa lưỡi cho trẻ sơ sinh
• Không cho trẻ bú mẹ: Nấm miệng từ bé dễ dàng lây qua đầu ti mẹ trong khi bú khiến ti mẹ cũng bị nhiễm nấm theo. Bởi vậy cần tránh cho con bú trực tiếp, thay vào đó nên vắt sữa ra bình để bé ăn thời gian bị nấm.
• Không cạy mảng trắng: Mảng trắng bám ở lưỡi bản chất là chân nấm ăn sâu, nếu mẹ dùng lực cạy sẽ làm lưỡi bé bị tổn thương, chảy máu, tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng.
• Vệ sinh đồ chơi của bé thường xuyên: Bé có thói quen đưa tay hoặc đồ vật xung quanh vào miệng. Điều này khiến nấm có thể lây từ miệng bé sang đồ vật hoặc ngược lại. Bé ngậm đồ vật bẩn sẽ làm tình trạng nấm lưỡi lâu khỏi hơn, dễ tái phát nấm trở lại. Do đó mẹ cần thường xuyên vệ sinh đồ chơi, bình sữa, núm ti,…  hàng ngày cho con nhé!

3. Cách phòng ngừa trẻ sơ sinh bị trắng lưỡi 

3.1 Vệ sinh răng miệng bé mỗi ngày

Vệ sinh răng miệng hàng ngày là điều cần thiết để phòng ngừa tình trạng trắng lưỡi ở trẻ bởi nó có tác dụng sau:

• Phòng ngừa cặn sữa: Bản chất của cặn sữa chính là chất béo nên rất dễ bám lại trên lưỡi, đóng váng và vón cục khiến lưỡi bé sơ sinh bị trắng. Đây cũng là nguồn thức ăn ưa thích của nấm và vi khuẩn, tạo điều kiện cho chúng sinh sôi nảy nở gây bệnh. Vệ sinh răng miệng hàng ngày loại bỏ cặn sữa, giúp lưỡi bé không bị trắng và ngăn ngừa các bệnh như nấm lưỡi, viêm nướu.
• Phòng ngừa nấm lưỡi: Bệnh nấm lưỡi là do mất cân bằng hệ vi sinh khiến nấm Candida phát triển ăn sâu vào niêm mạc lưỡi bé tạo thành những mảng trắng. Mẹ vệ sinh khoang miệng cho bé hàng ngày từ khi chào đời giúp ổn định hệ vi sinh vật, làm cho nấm không có cơ hội lây lan gây bệnh.

Hướng dẫn chọn gạc: Lựa chọn gạc răng miệng, mẹ cần chú ý các yếu tố sau:

• Chất liệu Polyester: Sợi polyester mềm mại nên không gây đau, kích ứng niêm mạc miệng mỏng của trẻ sơ sinh. Đồng thời, với chất liệu này sợi gạc sẽ dai hơn, không bị bục mủn gây kích ứng miệng và hệ hô hấp.
• Tẩm ẩm: Mẹ ưu tiên chọn gạc có chứa các thành phần dịch tẩm ẩm an toàn, có tác dụng chống nấm. Ví dụ như: nước muối sinh lý, dịch chiết lá hẹ, dịch chiết rau ngót, NaHCO3,…  
• Đóng gói vô trùng: Mẹ cần chọn loại gạc đã được tiệt trùng và đóng gói riêng từng túi để đảm bảo vi sinh và dễ dàng bảo quản.
• Uy tín: Gạc rơ lưỡi cho trẻ cần phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được các tổ chức uy tín cấp phép lưu thông trên thị trường và được các chuyên gia đánh giá tốt trong việc chăm sóc răng miệng cho trẻ.

Gạc răng miệng Dr.Papie là sản phẩm được đánh giá cao bởi đội ngũ chuyên gia. Với công thức kết hợp từ 4 thành phần gồm lá hẹ, muối, xylitol, NaHCO3,… cùng phát huy tác dụng chống nấm, làm sạch khoang miệng cho bé nhanh chóng. Đây là sản phẩm gạc răng miệng đầu tiên cho trẻ được Bộ Y Tế cấp phép lưu hành, đã đăng ký sáng chế độc quyền và người tiêu dùng tin tưởng lựa chọn. Mẹ yên tâm sử dụng để làm sạch trắng lưỡi cho bé nhà mình nhé! 

Hướng dẫn vệ sinh răng miệng cho trẻ đúng cách

Mẹ thực hiện rơ lưỡi cho trẻ theo các bước sau:

• Bước 1: Trước khi rơ mẹ rửa tay sạch sẽ bằng các dung dịch sát khuẩn, lau khô đảm bảo tay mẹ sạch, tránh lây bẩn, vi khuẩn vào miệng trẻ.
• Bước 2: Đeo gạc vào ngón tay út vì miệng của bé sơ sinh còn nhỏ.
• Bước 3: Bế bé vào trong lòng, để đầu bé ngả vào tay không đeo gạc, ngang bằng ngực mẹ, lưu ý không ghì bé chặt quá con sẽ khó chịu đó. 
• Bước 4:  Mẹ đưa ngón tay út vào khoang miệng, rơ nhẹ nhàng theo thứ tự từ 2 bên lợi, nướu, sau đó bắt đầu rơ xung quanh miệng, 2 bên má, vòm họng, cuối cùng là vuốt lưỡi theo chiều từ trong ra ngoài cho đến khi thấy miệng bé đã sạch.

3.2 Thường xuyên vệ sinh bình sữa, dụng cụ ăn uống của bé 

Các đồ dùng, vật dụng như đồ chơi , bình sữa, thìa, cốc,… đều là những thứ thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với miệng nên nếu chúng bị nhiễm nấm sẽ lây sang miệng bé hình thành nấm lưỡi. Những đồ vật này thường ẩm ướt, có nhiều góc cạnh, đồ ăn và đường có thể dính lại trên đó làm nguồn thức ăn dồi dào cho nấm phát triển. Do đó mẹ cần vệ sinh sạch sẽ sau khi bé sử dụng và bảo quản nơi khô ráo, sạch sẽ.

Để phòng ngừa tình trạng trên, mẹ can đảm bảo mọi đồ vật xung quanh bé đều sạch sẽ bằng cách:

• Vệ sinh dụng cụ ăn uống của bé sau mỗi bữa ăn.
• Rửa núm ti giả mà bé hay ngậm mỗi ngày một lần.

3.3 Chú ý vệ sinh nhà cửa vào mùa mưa

Theo Trung tâm phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ, nấm phát triển tốt ở độ ẩm khoảng 70% nên vào mùa mưa, không khí ẩm ướt khiến chúng dễ dàng sinh sôi và nảy nở. Chúng có thể bám vào các đồ vật xung quanh nhà, lây vào miệng nếu bé chạm tay vào và cho lên miệng. Bởi vậy mẹ cần vệ sinh nhà cửa bằng cách lau rửa hàng ngày, giặt chiếu, chăn màn, rửa hết tất cả đồ chơi bằng xà phòng mỗi tuần một lần để có môi trường thật trong lành cho bé vui chơi.

4. Giải đáp thắc mắc lưỡi trẻ sơ sinh bị trắng

Sau đây là một số câu hỏi mà nhiều mẹ băn khoăn về vấn đề trắng lưỡi ở trẻ sơ sinh, hãy theo dõi để có câu trả lời tường tận nhất nha.

4.1 Trẻ sơ sinh bị trắng lưỡi phải làm sao? 

Khi thấy con yêu có dấu hiệu trắng lưỡi, mẹ quan sát thật kỹ xem nguyên nhân do đâu để có phương pháp xử lý đúng theo hướng dẫn ở trên nhé. Các chuyên gia Dr.Papie giúp mẹ tổng hợp trong bảng dưới đây để tiện theo dõi ạ:

4.2 Thuốc rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh

Mẹ lưu ý chỉ dùng thuốc để rơ cho trẻ trong trường hợp bé bị nấm lưỡi và có sự tư vấn chỉ định của bác sĩ. Có 2 loại thuốc thường được chuyên gia y tế khuyên dùng là Nystatin và Daktarin. Mỗi thuốc phù hợp với từng đối tượng khác nhau tùy vào độ tuổi của con, cụ thể là:

• Nystatin: Đây là loại thuốc chống nấm hiệu quả và an toàn nhất hiện nay. Nó có tác dụng tại chỗ và không hấp thu vào tuần hoàn nên ít gây tác dụng phụ, sử dụng được cho bé từ 0 tháng tuổi với liều lượng:
  • Với trẻ sơ sinh: Mỗi lần mẹ sử dụng ½ gói 1g, dùng 2 lần/ngày.
  • Với trẻ dưới 5 tuổi: Mỗi lần dùng 1 gói 1g, thực hiện 2 lần/ngày.
  • Với trẻ bị tưa lưỡi nặng: Mẹ sử dụng thuốc 3-4 lần/ngày cho bé.
• Daktarin: Daktarin chứa thành phần chính là Miconazole, có khả năng tiêu diệt và làm cạn kiệt nguồn sống của nấm, giúp trị nấm miệng hiệu quả. Thuốc dùng cho trẻ từ 4 tháng tuổi trở lên với liều lượng:
  • Trẻ từ 4 – 24 tháng tuổi: Mẹ sử dụng 1,25ml gel/lần (khoảng ¼ thìa cà phê), mỗi ngày 4 lần sau ăn.
  • Trẻ từ 2 tuổi trở lên: Dùng 2,5ml gel/ lần (khoảng ½ thìa cà phê), mỗi ngày 4 lần sau ăn.

Hy vọng bài viết trên đã giúp mẹ phân biệt, xác định được các nguyên nhân cùng cách xử lý khi lưỡi bé sơ sinh bị trắng. Nếu còn bất cứ băn khoăn gì về vấn đề này, mẹ để lại phản hồi bên dưới hoặc liên hệ với chuyên gia của Dr.Papie qua hotline 0911.225.336 để được tư vấn nhanh chóng và chính xác nhất.

Admin